In 2020 vinden in Tokio de Olympische Spelen plaats. De Nederlandse triatleten zijn inmiddels aan het kwalificatietraject begonnen en ook voor de paratriatleten begint dat traject dit jaar. Voor het talent van de toekomst is dat nog ver weg. Marcel ten Wolde geeft sinds juli 2018 als pathwaymanager bij de NTB leiding aan de opleidingsweg, of leerlijn van vereniging tot het Nationaal Trainingscentrum (NTC). Het doel is het opsporen en het opleiden van talenten, wat uiteindelijk moet resulteren in medailles op EK’s, WK’s en de Olympische Spelen.

Pathwaymanager is een vrij onbekend begrip, moet je vaak uitleggen wat je precies doet?

“Dat komt inderdaad regelmatig voor. De term komt uit Groot-Brittannië waar al acht jaar – met aantoonbare successen – bij sportbonden wordt gewerkt met een pathwaymanager. De NTB heeft de term vanuit Engeland overgenomen, maar bij sommige bonden wordt de functie – die vanuit ministerie voor Volksgezondheid Welzijn en Sport wordt gesubsidieerd – ook wel hoofd talentontwikkeling genoemd. Bij de NTB werd in 2013 gestart met een parttime coördinator talentontwikkeling in de persoon van Koen de Haan, maar na zijn vertrek in 2017 zijn zijn taken naar verschillende personen binnen de NTB gegaan. Met de nieuwe functie zijn alle taken nu gecentraliseerd en is er één aanspreekpunt.”

Hoe ziet het opleidingstraject er uit in Nederland?

“Ideaal gezien zouden triatleten van jongs af aan bij een vereniging terecht moeten kunnen, maar dat is helaas nog niet overal zo. Gelukkig heeft de NTB Berteke de Jong als jeugdcoördinator aangesteld en wordt er hard aan gewerkt om het aanbod voor jeugdatleten in Nederland te vergroten. Bij de verenigingen wordt immers de basis gelegd, het liefst op jonge leeftijd. Vanuit de verenigingen kunnen talenten dan doorstromen naar regiotrainingen, dan een RTC en uiteindelijk het NTC. Een van mijn belangrijkste doelen is om de verschillende trainingscentra optimaal te laten samenwerken en er voor te zorgen dat de atleten in de vier regionale centra dezelfde opleiding aangeboden krijgen. Zodat iedere atleet voldoende vaardigheden heeft om aan zijn of haar leven als topsporter te starten.”

Welke vaardigheden moeten atleten hebben als ze naar Sittard komen?

“Atleten moeten voldoende trainingsarbeid achter de rug hebben – en dus goed belastbaar zijn – om een volgende stap te maken, ze moeten kennis hebben van gezonde voeding, kennisgemaakt hebben met krachttraining, kunnen plannen en basisvaardigheden hebben om goed om te kunnen gaan met prestatiedrang en stress. Het doel is om zo meer atleten vanuit de RTC’s af te leveren bij het NTC.”

Hoe zit het met de zij-instromers?

“Je ziet op internationaal niveau dat als je mee wilt doen om de medailles, je in alle disciplines heel goed moet zijn, maar zij-instromers kunnen ook verrassen. Vooral als je een zwemachtergrond hebt en goed kunt hardlopen, dan kun je een eind komen. De ‘ik wist niet dat ik het in me had’ talentdagen van NOC*NSF en onze eigen talentdagen zijn dan ook mooie momenten om nieuwe talenten op te sporen. Zo deed Rachel Klamer ooit, op aanraden van Guido Gosselink, mee aan zo’n talentdag en ook voetballer Thomas Cremers viel op tijdens een talentdag en won vervolgens een bronzen medaille op het WK duathlon.”

Hoe kijk je terug op je eerste zes maanden als pathwaymanager?

“Tot nu toe bevalt het goed. Ik heb heel veel mensen ontmoet en heel veel geleerd. Ik was als talentcoach gewend om met atleten te werken en nu leer ik ook de andere kant kennen. De afgelopen maanden is al een belangrijke stap is gezet als het gaat om samenwerking tussen de RTC’s. We hebben net een eerste gezamenlijk trainingskamp in Sittard achter de rug en er staan er nog twee – op Mallorca en in Sittard – op het programma in het voorjaar. Dat is niet alleen goed voor de atleten, maar ook voor de coaches die zo regelmatig bij elkaar komen en kunnen overleggen.”

Wat hoop je in je functie te bewerkstelligen?

“Uiteraard zoveel mogelijk talenten laten doorstromen naar het NTC. Op korte termijn hoop ik triathlon wat meer in de kijker te krijgen bij de jeugd en jongeren. We zijn heel blij met de scholierentriathlons in Limburg en Almere bijvoorbeeld en we hopen dat uit te kunnen uitbreiden naar andere plaatsen in het land. Zo is er het programma Olympic Moves waarin scholieren tussen de twaalf en negentien jaar op school kunnen kennismaken met diverse sporten en het zou mooi zijn als triathlon daar in de toekomst ook deel van uit zou kunnen maken. Verder is er in Sittard de Trevianum Triathlon Academie, waar leerlingen van het Trevanium kunnen kiezen voor een triathlonklas waarin ze vijf keer per week kunnen zwemmen, fietsen en hardlopen. Het zou geweldig zijn als we dit concept op meerdere scholen in Nederland kunnen wegzetten.”