Overlever & triathlontalent
Els Visser (27) weet wat overleven is. Haar debuut op de Ironman – die ze onder de 10 uur finishte in Zürich – is daar niks bij. Nog geen jaar aan triathlontraining had Visser nodig, om tussen een deelnemersveld vol professionele atleten, als vierde te eindigen in de Zwitserse race in en rond het meer van Zürich. Een moment van onachtzaamheid bij een obstacle run gaf onbedoeld het startsein voor een nieuw leven. Thomas Sijtsma sprak de Hellas-atlete over haar bagage, de race en plannen voor de toekomst.
Visser, opgegroeid in Glimmen onder de rook van Groningen, had haar Utrechtse collega’s op de Chirurgendagen van 2016 beloofd de nodige punten voor het team te scoren als ze gingen deelnemen aan een obstacle run. Met gemiddeld drie keer lopen per week achtte ze haar conditie voldoende om bij de eersten te finishen op de hindernissenrace. Bij een poging een rits aan autobanden te ontwijken ging het echter faliekant mis. De enkel van Visser klapte dubbel. Einde oefening.
Enthousiaste bevlieging
Op doktersadvies stopte ze tijdelijk met hardlopen en pakte haar oude liefde zwemmen weer op. De racefiets van een collega zorgde voor aanvullend sportief tijdverdrijf naast haar promotieonderzoek naar slokdarmkanker bij het UMC in Utrecht. Daarop veranderde het leven van Visser, die voor deze zomer van 2016 vooral hield van uitgaan en gezelligheid, in rap tempo. Ze won na een lange looppauze uit het niets de achtste triathlon van Ouderkerk aan de Amstel, meldde zich in haar woonplaats Utrecht aan bij triathlonvereniging Hellas en besloot zich in een enthousiaste bevlieging direct maar in te schrijven voor de ironman van Zürich.
“Atleten bij Hellas vonden dat ik te hard van stapel liep,” zegt Visser. “Maar ik vond dat intensieve trainen juist een aangename afleiding. Mijn relatie was net stukgelopen. De goedbedoelde woorden van mijn verenigingsgenoten schrikten me niet af. Als ik iets wil, dan lukt me dat.”
Survival of the fittest
Haar rigoureuze aanpak is nauw verbonden met een scheepsramp drie jaar geleden in Indonesië waarvan Visser een van de slachtoffers was. Samen met 24 andere toeristen kwam ze midden in de nacht met een schip vast te zitten op een koraalrif tussen Lombok en Komodo. Het schip zonk en het reddingsbootje had slechts plek voor zeven passagiers.
Onder de overige drenkelingen ontstond vervolgens een meningsverschil. Een deel wilde zwemmen naar het dichtstbijzijnde eiland, dat echter ver aan de horizon lag. Een ander deel wachtte liever op redding. De keuze van Visser stond meteen vast. “Er was geen contact met de buitenwereld geweest, dus de kans op redding was nihil. Ik ging liever dood terwijl ik zwemmend streed voor mijn leven, dan dat ik stierf terwijl ik wachtte op een bootje.”
Voor ze uiteindelijk weer voet kon zetten aan vaste wal, zwom Visser samen met een vrouw uit Nieuw-Zeeland uiteindelijk ruim zeven uur in een ruwe zee vol metershoge golven.
Met het oogpunt op het sparen van energie wisselden de beide overlevers nauwelijks een woord met elkaar onderweg. Het eiland bleek na aankomst echter onbewoond en pas een dag later bracht een boot uiteindelijk verlossing. In de tussentijd voorkwamen de twee vrouwen ernstiger uitdroging door hun urine op te vangen en te recyclen.
“Door deze ervaring weet ik dat ik altijd op mijn eigen lichaam kan vertrouwen. Ik geef nooit op. Daarom wist ik een jaar geleden ook dat die ironman ging lukken. En kijk, het is gelukt in 9 uur en 52 minuten. Ik vind het nog steeds verbluffend hoe ik dat in een jaar voor elkaar heb gekregen.”
De lichamelijke overlevingsstand waarin je terechtkomt terwijl je op volle zee alleen maar kunt hopen op overleving, terwijl je weet dat de kans daarop uiterst miniem is, is uiteraard van een totaal andere orde dan de overlevingsstand tijdens de ironman, weet ook Visser. “Bij de hele triathlon wist ik dat er een moment van verlichting kwam in de vorm van een finishstreep. Bij de scheepsramp was er geen einde, geen zicht op verlichting. Hoogstens in de vorm van de dood. Ik wist zeker dat ik dood ging. De vraag was alleen hoelang dat nog zou duren. Bovendien zat ik in Indonesië ook nog eens bijna een dag zonder voedsel. In Zürich vertrok ik juist met een heel voedselplan. Op een scheepsramp is in wezen niemand voorbereid, op een ironman hoort iedereen juist wel voorbereid te zijn.”
"Atleten bij Hellas vonden dat ik te hard van stapel liep, Maar ik vond dat intensieve trainen juist een aangename afleiding. Mijn relatie was net stukgelopen. De goedbedoelde woorden van mijn verenigingsgenoten schrikten me niet af. Als ik iets wil, dan lukt me dat.”
Els VisserProfessioneel triatlete
Het leven van Visser kreeg door de buitengewone prestatie in Zürich opnieuw een onverwachte wending. Het aanvankelijke plan was om later deze zomer naar Australië te verkassen om een volgende stap te zetten in haar promotie. Het reisplan is intact gebleven, maar niet om onderzoek te doen. Visser poogt nu Down Under door nog intensievere training professioneel triatlete te worden.
Haar trainer Eric van der Linden had al laten vallen dat ze over buitensporig veel talent beschikt. Daardoor dacht ze zelf stiekem al eerder aan een jaar dat volledig was gericht op sport. “Zürich is voor mijzelf de bevestiging dat ik volledig voor de triathlon moet gaan. Het is ongelofelijk dat ik iets heb gevonden dat ik nog leuker vind dan chirurgie. Een jaar geleden was dat ondenkbaar. De scheepsramp in Indonesië is in de beslissing uiteindelijk heel bepalend geweest. Ik leef niet meer voor de toekomst. Ik leef voor nu. En nu haal ik het meeste plezier uit triathlons. Chirurg kan ik over tien jaar ook nog wel worden.”
Visser kan niet wachten om weer aan een wedstrijd over de hele afstand mee te doen. De mogelijkheid om als agegrouper op Hawaï mee te doen, liet ze aan haar voorbij gaan. Eerst nog beter worden, luidt het credo. Ze heeft zich al wel ingeschreven voor de Australische iornman van Port Macquarie op 6 mei. Daarna wil ze ironman Maastricht of Challenge Almere doen.
"Mijn wens is dat mensen mij gaan zien als die sterke triatlete en niet als dat meisje dat op wonderbaarlijke wijze een ramp heeft overleefd.”
Els VisserAls Visser, die inmiddels al haar intrek in Brisbane heeft genomen, tegen die tijd veel progressie heeft geboekt, komt ze net als na Indonesië en na Zürich opnieuw volop in de belangstelling te staan. “Toen ik terugkeerde uit Indonesië kreeg ik heel veel aandacht van televisie, radio en kranten. Ik werd een soort mediapoppetje. Elke dag kreeg ik verzoeken voor interviews. De aandacht naar aanleiding van mijn triathlonprestatie is vele malen prettiger. De ironman heb ik zelf gekozen en de prestatie heb ik zelf neergezet. Die scheepsramp overkwam me.”
“Uiteindelijk heeft die ramp mij ook verder gebracht in mijn leven. Ik zal het altijd bij me dragen en het zal altijd een deel van mij blijven. Ik wil alleen niet dat het steeds wordt opgerakeld. Mijn wens is dat mensen mij gaan zien als die sterke triatlete en niet als dat meisje dat op wonderbaarlijke wijze een ramp heeft overleefd.”
Ze doet er zelf in ieder geval alles aan om dat te bewerkstelligen. Zelfs haar garderobe lijdt intussen onder de ambities van Visser. “Ik heb al maanden geen normale kleding meer gekocht. Daartegenover staat wel de aanschaf van een peperdure tijdritfiets.”
Tijden
Breakdown van een geslaagd ironmandebuut
‘Kijk niet naar anderen. Let alleen op jezelf, op je eten, op je drinken’, met dit advies van trainer Eric van der Linden in het achterhoofd begon Els Visser op 30 juli aan haar eerste Ironman. Bij het looponderdeel liet ze zich toch even verleiden door naar wankelende mannen te kijken.
Het zwemmen kwam Visser zonder tegenslag door. Na 61 minuten klom ze uit het water om vervolgens op haar spiksplinternieuwe tijdritmonster te stappen. ‘Dat was zo verschrikkelijk mooi. Vanaf de fiets had je prachtig zicht op het meer, de bergen en de zon die steeds hoger boven de horizon klom.’ Na een van de twee fietsrondes schrok ze van haar eigen gemiddelde. Zo hard had ze gefietst. ‘Ik berekende toen dat als ik 15 minuten verval zou hebben, mijn fietstijd nog steeds uitstekend zou zijn. Uiteindelijk had ik slechts vijf minuten verval in het tweede rondje.’
In die ronde beleefde ze ook haar hoogtepunt van de race. Heartbreak Hill, een venijnig klimmetje in het parcours, bezorgde Visser tranen in de ogen. Ze kwam door een rijen dikke haag van mensen die zich nog het meest laat vergelijken met Alpe d’Huez tijdens een etappe in de Tour de France.
Bij het looponderdeel begon het mentale spel. Visser zag mannen voorbij komen die al drie bandjes om de arm droegen, terwijl zij pas één lus had gemaakt. ‘Ik schrok van hun gesteldheid, ze stonden geparkeerd. Vanaf dat moment hield ik in omdat ik bang was voor het laatste deel van de race.’
Ze vond haar concentratie terug en liep de marathon in 3.31,28 uur. ‘Daar, aan de finishlijn, hoorde ik pas dat ik eerste in mijn leeftijdsgroep en vierde van alle vrouwen was geworden. Heb ik toch goed naar Eric geluisterd.’
Nog niet
ingeschreven?
De redactie van Transition houdt jou graag op de hoogte van nieuwe artikelen, tips van onze Makers en sneak previews van nieuwe edities van het online magazine.
Deel dit artikel