Niet eerder werd er zo vroeg in het seizoen al volop gediscussieerd over de temperatuur van het buitenwater. Veel triatleten missen hun zwemtrainingen nu de zwembaden vanwege de uitbraak van het coronavirus gesloten zijn. Er wordt naarstig gezocht naar alternatieven om de trainingen te hervatten. Aan recreatieplassen, meren, kanalen en andere wateren geen gebrek in Nederland. Maar kun je daar nu al in terecht?

De ijszwemmers onder ons zullen volmondig ‘ja’ zeggen, terwijl de koukleumen met hun vinger naar het voorhoofd wijzen. Kortom, iedere atleet maakt hierin zijn eigen afweging. Feit is wel dat het water op zijn zachtst gezegd nog fris is. Ja, het voorjaarszonnetje doet zijn werk, maar op veel plekken komt de watertemperatuur nog amper boven de 10 graden uit. Een duik in dit nog relatief koude water zet je immuunsysteem onder druk, zeker als je niet getraind bent op kou. En dat terwijl we ons immuunsysteem momenteel juist hard nodig hebben om het coronavirus tegen te gaan.

Misschien goed om te weten is dat in het NTB-reglement een watertemperatuur van 12 graden als absolute ondergrens wordt gezien. Is het water kouder, dan gaat het zwemonderdeel niet door. En onder de 15 graden worden – afhankelijk van de (weers)omstandigheden – maatregelen getroffen, zoals het inkorten van de afstand. Daarbij moet benadrukt worden dat het hier om wedstrijdsituaties gaat, waarbij atleten doorgaans relatief kort en met een hoge intensiteit in het water liggen. Een rustigere training in het buitenwater bij de huidige watertemperatuur vraagt dan ook om een andere afweging.

De grenzen opzoeken om toch te kunnen zwemmen, ook al is het kort, of beter nog even wachten? “Voor allebei valt iets te zeggen”, stelt Jordi Meulenberg, trainer en coach van het NTC in Sittard. “Fysiek brengt het je niks”, daar is hij van overtuigd. “Mentaal kan het wel iets bijdragen. Het is een buiten-je-comfortzone-ervaring. Als je straks een keer een wedstrijd in 16 graden moet doen, stelt dat niet veel meer voor. Maar ga vooral niet nu al buiten zwemmen, omdat anderen dat ook doen. Bepaal voor jezelf of het verantwoord is en of het je iets oplevert.”

Meulenberg benadrukt dat de terugval op zwemgebied in dit coronatijdperk nooit zo groot zal zijn als in een rustperiode. “De algemene fitheid is nu veel hoger, omdat de meeste atleten vlak voor hun wedstrijdseizoen zaten. En het hart-longsysteem, waar het uiteindelijk om gaat, onderhouden we toch wel door middel van fietsen en lopen.” Daarbij is hij ook rationeel: “Stel dat je op 3,8 kilometer zwemmen 5 minuten verliest – en dat zou echt al heel veel zijn! – dan win je die tijd makkelijk op de andere onderdelen als je je zwemtrainingstijd nu investeert in fietsen en lopen.”

Als geen ander weet Meulenberg dat duursporters als triatleten moeten bewegen om happy te zijn. Dus als je besluit toch nu al buiten te gaan zwemmen, heeft hij een duidelijk advies: “Gebruik je gezonde verstand! Ga nooit alleen zwemmen, zodat er altijd iemand in de buurt is die kan helpen, mocht je in de problemen komen. Draag een wetsuit en eventuele extra’s als een neopreen cap, handschoenen en schoentjes. Neem een safeswimmer mee. Gebruik eenvoudige rekensommetjes als 3+3 om de hersenactiviteit te testen, een bewezen indicator om te checken of je onderkoeld begint te raken. Tot slot: duw niet door. Kies voor de veilige weg en beslis tijdig dat het genoeg is voor vandaag.”