Kleurrijk
voorbeeld
Zuléma Gilliot van Gimst is een bijzondere verschijning in triathlonland. De Almeerse is één van de weinige vrouwen van kleur die regelmatig meedoet aan triathlonwedstrijden in Nederland. “ Ik wil meisjes en vrouwen van kleur laten zien dat deze sport ook voor hen is weggelegd.”
Als Zuléma Gilliot van Gimst een andere zwarte triatleet tegenkomt tijdens een wedstrijd is er meteen die blik van herkenning. “Zo van, leuk dat jij ook hier bent! Ik ga ook altijd een praatje maken, want zo vaak komt het niet voor dat ik een andere zwarte atleet tegenkom. Om van zwarte vrouwen maar niet te spreken. Vrouwen van Turkse, Marokkaanse of andere etnische afkomst zie ik eigenlijk ook nooit, hooguit iemand met Aziatische kenmerken. Vrouwelijke atleten zie je over het algemeen wel steeds meer, maar ik vind triathlon in Nederland nog echt wel een witte-mannensport.”
Ons land vormt daar overigens geen uitzondering in. Ook internationaal moet je zwarte atleten met een lampje zoeken. Slechts twee atleten van Afro-Amerikaanse afkomst schopten het ooit tot professional: Max Fenell in 2014 en Sika Henry in 2021. Gilliot van Gimst heeft geen ambities om professional te worden, maar ze zou wel graag meer mensen van kleur willen tegenkomen tijdens evenementen. “Het is voor witte Nederlanders lastig voor te stellen, maar het is raar als je nooit iemand tegenkomt die op je lijkt.”
Geen idee
De onbekendheid van de sport zou een reden kunnen zijn dat er maar weinig zwarte mensen meedoen aan triathlons. “Het klinkt misschien heel raar voor iemand die is opgegroeid in Almere, maar ik wist tot 2021 ook vrijwel niks van triathlon. Ik woon zelf in Almere-Buiten en ik had geen idee dat er ieder jaar een hele triathlon wordt gehouden in Almere-Stad. Ik moet toch echt wel borden hebben gezien, maar het is al die jaren compleet langs me heen gegaan.”
Ook het zwemonderdeel is een reden voor terughoudendheid. Zeker voor vrouwen, denk Gilliot van Gimst. “Zwarte vrouwen en hun haar, dat is echt wel een dingetje”, lacht ze. “De structuur van ons haar vergt veel onderhoud. Als je met kroeshaar in het water gaat, is het daarna niet zomaar even afdrogen en klaar. Behalve als je vlechten hebt, gaat het enorm klitten en knopen. En wie veel geld besteedt aan het ontkroezen van het haar, wil natuurlijk helemaal niet het water in. Ik denk dat dat echt een drempel is.”
Kika Extreme triathlon
Die drempel had ze zelf, om een verdrietige reden, dan weer niet drie jaar geleden. “In 2020 kreeg mijn zoontje, die gelukkig nu weer helemaal gezond is, de diagnose lymfeklierkanker. Omdat hij 23 chemokuren moest ondergaan en zijn haar zou gaan verliezen, heb ik voor de eerste kuur ook mijn haar afgeschoren.”
In het Prinses Máxima Centrum in Utrecht, of all places, hoorde ze voor het eerst over triathlon. “Daar zag ik dat je door het meedoen aan een sportevenement geld kunt inzamelen voor kankeronderzoek. De Kika Extreme, een halve triathlon, leek me de ultieme uitdaging. Ik heb vroeger aan atletiek gedaan en fietsen leek me ook niet zo moeilijk, alleen het zwemmen, dat was een ander verhaal. Maar ik dacht net als Pippi Langkous, ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.”
Zo gezegd zo gedaan en nog geen jaar later deed ze mee aan de Ironman 70.3 Westfriesland. “Ik ben al begonnen met trainen toen mijn zoontje nog ziek was. Het zwemmen, fietsen en lopen gaf me afleiding. Eind 2020 werd hij genezen verklaard en negen maanden later finishte ik mijn eerste halve triathlon. Het was een geweldige ervaring; een grote emotionele rollercoaster. Ook omdat datzelfde jaar mijn stiefvader was overleden. Het belangrijkste was dat ik de finish, waar mijn familie stond te wachten, zou halen en dat is ook gelukt.”
Inspireren
Sindsdien is triathlon haar sport. “Ik wist meteen dat ik verder wilde met triathlon. Ik doe ieder jaar best veel wedstrijden. Ik heb sinds 2021 aan 34 triathlons meegedaan, met in 2023 mijn eerste hele triathlon in Almere. Dit seizoen eindigde ik als derde in mijn agegroup op het NK halve triathlon in Kanne, dat was wel een hoogtepunt en in Almere start ik in september ook op de halve afstand. Verder droom ik ervan om mezelf een keer een Ironman te kunnen noemen, het is alleen jammer dat er zo’n pittig prijskaartje aan die wedstrijden hangt.”
Ondertussen hoopt ze via haar Instagram-account @sportyzu andere vrouwen en meisjes van kleur te inspireren om ook aan triathlon te gaan doen. “Ik wil laten zien dat er meer is dan de geijkte sporten als voetbal of fitness. Ik weet niet precies hoe we meer zwarte vrouwen aan het triathlonnen kunnen krijgen en welke rol de NTB hierin zou kunnen spelen. Ik ben niet activistisch ingesteld, maar als er door mijn voorbeeld meer mensen van kleur gaan triathlonnen, zou dat geweldig zijn.”
Marcia Jansen
Schrijft voor Transition over een breed scala aan onderwerpen, van gezondheid en training tot triathlon als lifestyle en interviews.
Nog niet
ingeschreven?
De redactie van Transition houdt jou graag op de hoogte van nieuwe artikelen, tips van onze Makers en sneak previews van nieuwe edities van het online magazine.
Deel dit artikel