De duathlonsport verkeert in zwaar weer. Het recente besluit om de Run Bike Run Series 2020 te schrappen is daarvan meer illustratie dan oorzaak. Teruglopende deelnemersaantallen, gebrek aan teams die in competitie willen deelnemen en te weinig kwalitatief sterke evenementen breken de sport momenteel op. De duatleten in ons land zijn, op een handjevol mooie wedstrijden in eigen land na, voor de echte krachtmetingen veroordeeld tot wedstrijden in het buitenland. Ook in België heeft de Vlaamse federatie de noodklok geluid en samen met de NTB wordt in 2020 gekeken naar samenwerking om de duathlonsport een nieuwe impuls te bezorgen. Powerman Zofingen in Zwitserland, al jaren een sterk merk en een vaste waarde als WK duathlon over de lange afstand, mag daarbij gerust gelden als blikvanger en uithangbord voor de sport.

Duathlon wordt door de meeste multisporters onwetend en volgens ons ook onterecht gezien als het zwakkere broertje van de triathlon. Je hoeft immers maar twee sporten te kunnen om hard te lopen, te fietsen en vervolgens weer te lopen. De duatleet is een triatleet voor wie het te gevaarlijk is om het water in gestuurd te worden, grapt men dan. In Nederland is de sport veel minder populair dan de triathlon. Bij veel wedstrijden is het moeilijk om veel deelnemers op de been te krijgen. Eigenlijk raar, want zonder benodigd zwemwater en met minder investering in materiaal, zou duathlon de ultieme instap-sport onder de combiduursporten moeten zijn. Van atletiek naar duathlon naar triathlon, of van wielrennen naar duathlon naar triathlon. Grote deelnemersaantallen en veel evenementen, is het potentieel dat de duathlonsport zou moeten kenmerken. De realiteit is anders.

Fel tegenstander van de gedachte dat duathlon de mindere is van de triathlon is de momenteel beste duatleet van ons land, Daan de Groot. De 28-jarige Utrechter is een paar jaar geleden overgestapt van wielrennen naar triathlon en duathlon en behoort inmiddels tot de wereldtop in die tweede sportdiscipline. Bij het laatste wereldkampioenschap lange afstand in Zofingen is hij derde geworden achter de Belg Diego van Looy en de Zwitser Jens-Michael Gossauer. “Uiteraard kan iedereen lopen en fietsen”, reageert De Groot. “Dat is het punt niet. Iedereen kan het, tot dat je het heel hard moet doen. Laat ik het heel duidelijk zeggen: je bent bij de finish van een duathlon geen watje omdat je niet hebt gezwommen. Nee. Je bent als triatleet een watje omdat je niet eerst hebt gelopen.”

Daar komt bij dat Vermunt wil strijden. “Zwemmen is voor mij niet racen. Ik zie niet waar ik lig in het veld en waar alle anderen zijn. Dat staat me tegen. Bij dat onderdeel kun je bovendien mensen geen pijn doen zoals dat lopend of fietsend wel kan.” De Groot voegt daar nog vier redenen aan toe: “De Powerman is interessanter dan een Ironman omdat je minder zwemt, minder betaalt, op mooiere plekken komt en de uitdaging groter is.”

De Powerman in het Zwitserse Zofingen is al bijna twintig jaar het wereldkampioenschap op de lange afstand. De race bestaat uit 10 kilometer lopen, 150 kilometer fietsen zonder stayeren en 30 kilometer lopen. Wat Kona is voor triatleten, is Zofingen voor duatleten. Het voordeel is dat het op reisafstand ligt. Of zoals De Groot roept in het telefoongesprek over een van zijn favoriete wedstrijden: “Een evenement voor atleten met vliegschaamte.”

Volgens Peschier heeft de Zwitserse organisatie niks aan het toeval overgelaten en is ieder jaar alles tot in de puntjes geregeld. “Ze werken als een uurwerk, tot in de detail klopt het. Als het slecht weer is geweest, maken ze het parcours weer piekfijn in orde. Bij het afhalen van startnummers staat zelden een wachtrij.” In Zofingen moet het ieder jaar goed toeven zijn. De stad staat volledig in het teken van de Powerman, al dagen voordat de wedstrijd daadwerkelijk plaatsvindt. De duathlonwereld is weinig haatdragend en voor het wereldkampioenschap wordt er veel met elkaar opgetrokken. Er is veel waardering onderling en kijk niet vreemd op als aan de vooravond van de belangrijkste wedstrijd van het jaar met elkaar wordt gegeten.

En dan het parcours. Peschier wil er nog wel meer dan alleen ‘fantastisch’ aan wijden. “Stel je een Zwitsers landschap voor”, begint de Zofingen-veteraan, die stiekem droomt van een Ironman. “Alleen dan zonder de echte bergtoppen. Groene heuvels met daarop van die typische boerderijen. Op de groene weides staan de koeien met hun bellen.”

Op de wegen die over die heuvels zijn gelegd mogen de duatleten vechten voor de wereldtitel. In de drie rondes van 50 kilometer zitten twee beklimmingen die tussen de 5 en 10 procent omhoog lopen. In wielerjargon: lopers. In het oude centrum dokkeren de atleten op de tijdritfiets over een weg met kasseien. Zwaarder nog is het loopparcours. Sommige delen zijn onverhard, maar erger nog is de steile weg die in de eerste 10 kilometer zit. Schattingen van de atleten lopen uiteen van 15 tot 20 procent. Vermunt: “In ieder geval meer dan genoeg om er de rest van de dag last van te hebben.”

De Groot en Vermunt hebben het afgelopen jaar voorbereidingswedstrijden gedaan in het Nederlandse circuit van de Run Bike Run Series, een reeks duathlons over kortere afstanden in teamcompetitieverband. Deze competitie werd onlangs, voornamelijk vanwege veel te lage animo van deelnemende teams, van de kalender 2020 gehaald. De sport is eigenlijk te klein in Nederland in tegenstelling tot bijvoorbeeld Frankrijk en Zwitserland waar duathloncompetities wel levensvatbaar blijken te zijn.

De twee duatleten betreuren de beslissing van de bond. “Het viel rauw op mijn facebookdak”, zegt Vermunt die het nieuws vernam via social media. Bij de wedstrijden deden vaak zeven of acht teams mee, goed voor dertig atleten per wedstrijd. Te weinig, vindt de bond. De Groot, zelden op zijn mondje gevallen, trekt harder van leer. Op het NTB-congres, waar hij was genomineerd voor sporter van het jaar, maakte hij in een filmpje zijn mening duidelijk. Kort gezegd, De Groot vindt de beslissing ‘belachelijk’. “Eigenlijk maak je een sport helemaal ongedaan. Als multisportbond doe je een sport enorm tekort. Je kan dit gewoon niet maken. Ik kan geen enkele reden bedenken waarom dit een goede beslissing zou zijn.” De slechts negen vooringeschreven teams, verdeeld over een mannencompetitie op twee niveaus en een vrouwencompetitie, vormen de keerzijde van die medaille.

Ook de beginnende duatleet heeft een probleem, denkt de Utrechter. “Hij of zij kan nu amper ontdekken of de sport iets is. De groei van de duathlon wordt geremd. Die series moeten blijven. Het is ook jammer dat mij of Yennick Wolthuizen, samen zijn wij verantwoordelijk voor de laatste vier nationale titels, niets is gevraagd. Ik wil helpen met de promotie. Desnoods maak ik na elke wedstrijd een verslag. Ik doe het met liefde.”

De Nederlandse duatleet is nu veroordeeld tot wedstrijden in bijvoorbeeld Groningen, Hoogerheide of Borne. Gelukkig zijn er uitwijkmogelijkheden naar de verschillende Powermans over de grens. Duitsland en België kennen ook kortere versies voor degenen die zich niet meteen in een uitputtingsslag willen storten. Aan het eind van de rit blijft Zofingen overeind als het Mekka van de duathlonsport en is het alleen maar te hopen dat Peschier snel gezelschap van landgenoten krijgt bij de Jubilee Club.