Eerlijk is eerlijk: toen Els Visser (29) een tijdje geleden weer eens op de spoedeisende hulp was in een ziekenhuis, begon het een beetje te kriebelen. Ze vergezelde Skye Moench, een trainingsmaatje dat tijdens een trainingsrit in Salt Lake City gewond was geraakt na een valpartij. Als basisarts voelde Visser zich meteen weer thuis tussen de medisch specialisten en het verpleegkundig personeel. Niet verwonderlijk, want jarenlang had ze haar zinnen gezet op een carrière als chirurg. Ze rondde in 2015 haar geneeskundestudie met succes af in Utrecht en begon datzelfde jaar aan een pittig promotietraject bij de afdeling chirurgie. Haar onderzoek richtte zich op patiënten met slokdarmkanker die een chirurgische ingreep hebben gehad. Richtte, want de Utrechtse is klaar. Het ‘boekje’, zoals een proefschrift ook wordt genoemd, is gedrukt. Op 28 november was de verdediging.

Els Visser is een doorzetter. Om chirurg te worden, moet ze een opleidingsplek zien te bemachtigen. Een traject van nog eens zes jaar. Dat gaat haar ongetwijfeld lukken. Tenminste, als ze wil. Over de vraag of ze zichzelf ooit nog in een ziekenhuis ziet werken – en voor een van de weinig beschikbare opleidingsplekken gaat – moet Visser echter even nadenken. Niet dat ze geen antwoord heeft, want dat heeft ze. “Laat ik het zo zeggen: het is al een tijdje een vraagteken, maar dat vraagteken wordt steeds groter.”

“Nee, ik denk niet dat ik ooit nog chirurg word. De komende jaren ga ik me volledig focussen op de triathlonsport. Ik heb maar één doel: een podiumplek in Kona. Als pro. Ik wil me meten met de absolute wereldtop. Te hoog gegrepen? Nee hoor, waarom? Ik heb gewoon besloten om voor het allerhoogste te gaan. En ik heb het geluk dat ik het talent heb om een goede triatleet te worden. Maar met talent alleen kom ik er natuurlijk niet. Ik geloof in totale devotie, in volledige toewijding. Dan gaat het misschien lukken. Anders niet.”

Visser heeft een bewogen anderhalf jaar achter de rug. In augustus 2018 won ze de Ironman Maastricht, bovendien mocht ze zich in de Limburgse hoofdstad kronen tot Nederlands kampioene op de hele triathlon. Voor velen kwam die titel vrij onverwacht, omdat ze nog maar twee jaar aan triathlon deed. Dat ze talent had, bewees ze een jaar eerder, met een vierde plek bij de Ironman Zürich (en eerste in haar agegroup).

Maastricht was haar vierde hele triathlon. Zes weken na die zege kreeg ze een mail van de organisatie: Visser zou bij het zwemonderdeel een boei hebben gemist. De titel en het prijzengeld moest ze inleveren, stond erin. Visser las de mail om zes uur ’s ochtends en voelde zich machteloos. Ze pakte haar zwemspullen en fietste naar zwembad Krommerijn, om stoom af te blazen. Visser zocht vervolgens contact met de organisatie, om haar kant van het verhaal te doen. Tevergeefs, de beslissing was onherroepelijk. Aldus de organisatie. En dat stak.

Visser besloot, in overleg met advocaat Michiel van Dijk en clubgenoot Jeroen Gijzen een rechtszaak aan te spannen, zowel tegen de organisatie als tegen de Nederlandse Triathlon Bond. Acht maanden later – in mei 2019 – bepaalde de voorzieningenrechter in een kort geding dat ze onterecht is gediskwalificeerd. Daarmee kreeg ze haar nationale titel én het prijzengeld terug. “Genoeg mensen die tijdens dat juridische traject tegen me zeiden: Els, laat toch zitten, het heeft geen zin. Maar ik wilde me er niet bij neerleggen, daarom heb ik een advocaat in de arm genomen. Een hele goede: Michiel gaf me het vertrouwen in een goede afloop. Ik heb wel een feestje gevierd na de overwinning in de rechtszaal. Het recht geeft gezegevierd.” Verschillende media besteedden aandacht aan de zaak, Vissers naam als triatlete was definitief gevestigd.

Wat velen niet of nauwelijks wisten, was dat dezelfde Els Visser in augustus 2014 al eens wereldnieuws was: in het laatste jaar van haar studie overleefde ze een schipbreuk in Indonesië. Het stond groot in De Telegraaf, ook schoof ze aan tafel bij Knevel en Van den Brink om haar verhaal te doen. Ze zat in het laatste jaar van haar studie en had drie maanden stage gelopen op Bali. Voordat ze zou terugkeren naar Nederland, besloot ze nog een paar dagen te gaan eilandhoppen. Tussen Lombok en Komodo ging het mis, in het midden van de nacht. De boot – met 20 opvarenden en 5 bemanningsleden – zonk.

Ze was twee dagen onderweg. De boot was niet uitgerust met GPS, er was geen navigatie. Het reddingsbootje was te klein, dus werd er afgewisseld. Vlak na zonsopgang besloot Visser eieren voor haar geld te kiezen: samen met een vrouw uit Nieuw-Zeeland besloot ze het op een zwemmen te zetten, naar een eiland in de verte. Ze nam haar paspoort mee. Mocht ze het niet overleven, dan wist men in ieder geval dat het om Els Visser uit Utrecht ging. Na acht uur zwemmen kwamen ze aan op een vulkanisch en onbewoond eiland. Ze bleven hier een nacht in volledige onzekerheid. Uitgeput. Ze dronken hun eigen urine, je moet toch wat. De volgende dag zijn ze gered. Twee mensen hebben het uiteindelijk niet overleefd.

Van Libelle, de Linda en de Limburger tot NOS, het AD, de Volkskrant en NRC, iedereen heeft intussen het verhaal opgetekend van ’s lands beste langeafstandstriatlete die een scheepsramp heeft overleefd. Toegegeven, Visser is een makkelijke prater. Ze maakte indruk met een Ted Talk tijdens TedXMaastricht en ze zat bij Beau aan tafel. Is het niet vermoeiend om steeds weer dat ene verhaal te moeten vertellen? Visser schudt haar hoofd. “Nee, eigenlijk niet. In het begin vond ik het best eng om mezelf bloot te geven. Ik heb mezelf heus wel een paar keer de vraag gesteld in hoeverre ik het leuk vind om mijn verhaal met de rest van de wereld te delen. Maar ik merkte al snel dat ik mensen inspireer met mijn ervaringen. Ik heb er geen last van, ik zie er niks verkeerds in.”

Visser weet zichzelf aardig in de kijker te spelen. In de eerste plaats door haar prestaties, maar ook door zichzelf te roeren op social media. De triatlete is actief op Facebook, Twitter en vooral Instagram. “Sinds mijn deelname aan de Ironman in Zürich probeer ik minstens vijf keer per week iets te posten. Ik wil volgers graag meenemen in mijn verhaal.”

Ze draait er niet om heen: “Het is part of the job. Het hoort er bij als je een leven als pro wil. Je hebt sponsors nodig, anders lukt het niet. Zeker in het begin kwamen ze niet op me af, ik moest wel echt aan de bak. Daar heb ik veel energie in gestoken, met een beetje hulp van anderen. Je moet toch proberen een merk van jezelf te maken. Natuurlijk weet ik ook wel dat mijn verhaal een indrukwekkend verhaal is, maar ik hoop ook echt mensen te kunnen inspireren. Het belangrijkste? Je kunt als mens veel meer dan je vaak denkt. Ik heb het zelf meegemaakt.”

Om haar doel te bereiken, zocht ze vorig jaar contact met de Australische coach Cameron Watt van Trisutto. Dit team traint afwisselend in Australië en Zwitserland. Visser is op het moment van het interview even in Nederland, maar vertrekt niet veel later weer naar Australië. Ze traint vijf à zes uur per dag en heeft echt altijd zin om te trainen. Niets leuker dan lekker diep gaan. Visser vindt het heerlijk. Ze staat vroeg op, ze gaat vroeg naar bed. Soms ligt ze er om acht uur ’s avonds al in.

Eenzaam en saai? Ach, Visser is er niet mee bezig. “Toen ik studeerde, zat ik veel in de kroeg hè? En ik sportte nauwelijks. Nu heb ik een ander leven. Ik eet heus wel eens een pizza, ik drink soms een biertje of een glas wijn. Ik heb veel vrienden die niet aan triathlon doen, zoals de meiden van mijn jaarclub of oud-huisgenoten. Als ze kunnen, komen ze kijken. Net als mijn ouders. In Maastricht waren ze er allemaal. Het is soms lastig om alle contacten te onderhouden, ik voel me vaak superschuldig dat ik niet altijd iets voor ze terug kan doen. En toch staan ze altijd voor me klaar.”

Els Visser heeft de boel aardig onder controle en weet dondersgoed waar ze mee bezig is. Heel soms is er een ‘soort flashback’, zegt ze. “Ze komen onverwachts, eigenlijk alleen maar als ik in de zee zwem. Het is niet eens heel vervelend hoor, ik heb er ook geen nachtmerries van. Weet je? Natuurlijk was het geen leuke ervaring. Sterker, het was vreselijk om mee te maken. Maar ik probeer het positief te benaderen. Als ik op een strand sta en de zee in kijk, voel ik vooral dankbaarheid. Dat ik er nog ben, dat ik nu zo’n mooi leven mag leiden.”