Menstruatieklachten bij vrouwelijke sporters
Niet veel atletes hebben het er over, maar je menstruatie en daar bij horende klachten, kan op een wedstrijddag veel invloed hebben op prestaties. Tennisster Zheng Qinwen vertelde na haar uitschakeling op Roland Garros wel openhartig over haar klachten. “Een girls thing”, gaf ze als verklaring. “De eerste dag is altijd zo zwaar, dan heb ik heel veel pijn. Maar ik moet wel sporten. Op zo’n moment wens ik écht dat ik een man was, zodat ik er geen last van zou hebben.”
Marije van Brenk van @dePacepartner verdiepte zich in een onderzoek naar de mate van menstruatieklachten bij vrouwelijke sporters uit 2020: Bruinvels G, Goldsmith E, Blagrove R, Simpkin A, Lewis N, Morton K, Suppiah A, Rogers JP, Ackerman KE, Newell J & Pedlar C (2020) Prevalence and frequency of menstrual cycle symptoms are associated with availability to train and compete.
Voor dit onderzoek werd de database van Strava gebruikt om deelnemers te vinden. In totaal deden 6.812 vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 38 jaar, mee aan dit onderzoek en zij waren voornamelijk afkomstig uit Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Deze vrouwen deden aan verschillende sporten, waaronder hardlopen, zwemmen, fietsen, teamsporten, racketsporten, vechtsporten en krachttraining.
“51% tot 93% van de atleten ervaart prestatieverminderingen of negatieve ervaringen die in grote lijnen verband houden met de menstruatiecyclus.”
Impact menstruatiecyclus
Van Brenk pikte dit onderzoek er uit om meer bekendheid aan de omvang van de klachten te geven. “Het is een onderwerp waar langzaam maar zeker meer openheid over komt. Dit onderzoek draagt daar ook een steentje aan bij. Het laat zien hoe de menstruatiecyclus impact heeft op werk, sport en algemeen welbevinden. Als we alleen naar sport kijken, ervaart 51% tot 93% van de atleten prestatieverminderingen of negatieve ervaringen die in grote lijnen verband houden met de menstruatiecyclus.”
De enquête die de deelnemers aan het onderzoek invulden, bestond uit 39 vragen. De vragen gingen over trainingsintensiteit en volume, huidige menstruatiestatus, aanwezigheid van menstruatiegerelateerde klachten en frequentie hiervan, gebruik van pijnmedicatie, effecten van de menstruatiecyclus op inspanningsgedrag en werkcapaciteit, effecten van inspanning op menstruatie gerelateerde klachten, communicatie en voorlichting omtrent menstruatie gerelateerde klachten en aspecten omtrent voeding, slaap en ijzerstatus. Vrouwen die de anticonceptiepil gebruiken of in de menopauze zijn, werden uitgesloten van het onderzoek.
Daarnaast werd er specifiek aan de deelnemers gevraagd naar de symptomen tijdens de menstruatie (achttien in totaal). Via een Likert-scale werd de frequentie in kaart gebracht: van 3 (vaak), 2 (soms), 1 (zelden) tot 0 (nooit). De vrouwen werd ook gevraagd om aan te geven of menstruatie gerelateerde klachten ertoe leidden dat ze een training/sportevenement misten, werk misten of pijnmedicatie gebruikten.
Opvallend veel
Het meest voorkomende symptoom, ongeacht de frequentie, was stemmingswisselingen/angst. Bijna 91% van de sportende vrouwen ervaarden dit. En ruim 44% gaf aan dit zelfs vaak te ervaren. De volgende meest voorkomende symptomen die als ‘vaak’ werden gemeld, waren: toegenomen eetlust (38%), pijnlijke of gevoelige borsten (37%) en vermoeidheid (33%).
Uit de resultaten blijkt dat vrouwen vaker een training missen/aanpassen of pijnmedicatie nemen dan dat ze een sportevenement of een werkdag missen. Van Brenk: “Opvallend voor mij is het aantal vrouwen dat negatieve ervaringen heeft rondom de menstruatiecyclus en het feit dat ze desondanks toch competitief blijven. De kans dat een vrouw een sportevenement of wedstrijd mist, is 40% kleiner dan het missen of aanpassen van een training.”
Eerdere studies hebben verschillende risicofactoren aangetoond die verband houden met de prevalentie van zowel PD (Primary Dysmenorrhoea) als PMS (Premenstrual Syndrome). Deze omvatten voeding, BMI, levensstijl en bepaalde psychologische factoren. Hoewel deze factoren buiten het onderzoek vielen, viel uit de data op dat degenen met een lagere BMI, minder frequent symptomen ervaarden.
“Het zou goed zijn als het onderwerp meer ter sprake komt. Zo kan bijvoorbeeld een coach met extra aandacht trainingen plannen.”
Praat erover
Het onderzoek hoopt op betere tools in de toekomst om menstruatie gerelateerde klachten in kaart te brengen. Het kan de sportende vrouw en clinici helpen bij het evalueren van de behandeling van de symptomen. “Daarnaast zal het goed zijn als het onderwerp meer ter sprake komt. Zo kan bijvoorbeeld een coach met extra aandacht trainingen plannen en de behoefte aan herstel beter inschatten. Praat erover en probeer hierin samen de juiste weg te vinden.”
Marcia Jansen
Schrijft voor Transition over een breed scala aan onderwerpen, van gezondheid en training tot triathlon als lifestyle en interviews.
Nog niet
ingeschreven?
De redactie van Transition houdt jou graag op de hoogte van nieuwe artikelen, tips van onze Makers en sneak previews van nieuwe edities van het online magazine.
Deel dit artikel